Stresi dhe njeriu

Njerez te moshave, profesioneve, te intelekteve te ndryshme dendur ne jeten e tyre e perdorin fjalen "stres" per te karakterizuar nje gjendje te vecante psikoemocionale te tendosur ose te mbingacmuar, kur ballafaqohen me mjedisin rrethues te tyre. Ne te vertete, ne shumicen dermuese te rasteve, perdorimi i ketij termi eshte jo i gjetur mire. Per hir te tradites dhe per te evituar "stresin" e termave ngaterrues do ta respektojme dhe perdorim fjalen stres per te pershkruar edhe gjendjet e tendosjes ose te mbingacmimit. Termi "stres" eshte futur ne mjekesi nga Hans Selye per te pershkruar pergjigjen e organizmit kur mbi te ushtrohet ndonje veprim prej shkaktareve te ndryshem te mjedisit rrethues. Megjithate kur perdorim termin "stres" njerezit e zakonshem nuk kane parasysh as Selye-n as teorine e tij mbi stresin. Njeriu eshte nje sistem i hapur ne ekuiliber dinamik me mjedisin rrethues. Perkundrejt shumices se pikepamjeve qe e konsiderojne stresin nje fenomen te demshem, njeriu nuk mund te ekzistoje ne mungese te stresit sepse nuk mund te ruaje ekuilibrin me mjedisim rrethues. Ne qofte se njeriut i kemi hequr stresin i kemi hequr atij bazen e jetes. Por kur stimujt stresore behen te shumte, intensive ose te zgjatur ne kohe, atehere pergjigja e organizmit behet gjithnje e me e dobet dhe ne organizem mund te lindin semundje te ndryshme. Ne kohen tone shume njerez, duke perfshire mjeket dhe psikologet, ankohen per stres ne punen e tyre.Pothuajse cdo njeri qe mendon se ka nje rol ne shoqeri, qe synon per nje pozite te respektuar, ne kolektivin ku jeton, ankohet me ze te larte per stres ne jeten e tij. Sa me i madh te jete admirimi dhe prestigji, aq me i madh eshte edhe stresi. Ngjarja e perjetuar si stres nuk eshte e thene te jete vetem vuajtje shkaktuese (distres), por ajo mund te jete edhe burim kenaqesie (eustres). Prej lindjes deri ne vdekje njeriu dhe stresi jane nje binom i pandashem.

Ne jeten e perditshme, ne punen e secilit, stresi me se shpeshti shfaqet ne trajtat e meposhtme: presioni, frustracioni dhe konflikti.

Presioni lind nga ndjenjat e brendshme ose faktoret e jashtern kur ekziston nje kerkese per te shpejtuar ose intensifikuar perpjekjet.

Frustracioni ndodh kur aftesia per te arritur nje qellim te deshiruar pengohet ose bllokohet dhe; konflikti ndodh jo vetem nga pengesa te vetme por kur je i detyruar te zgjedhesh ndermjet dy ose me shume qellimesh. Ne jeten e perditshme keto forma jane te nderthurura dhe kalojne ne njera-tjetren.